Verslag 30 maart 2011

Met zeventien geestdriftige leden van De WijnNeus zaten we vol spanning te wachten op deze bijzondere thema-avond. Dat de spreker geen computer , beamer en projectiescherm nodig had deed vragen rijzen: hoe ging hij de aandacht kunnen vasthouden?

Maar dit was buiten Ludo Cuypers gerekend: als een volleerd entertainer bracht hij ons dadelijk in de juiste stemming van een wijnkelder met aangepaste muziek en geluiden: je kon de gisting horen en hoorde hoe de wijn zijn eigen historie vertelde.

Samen keerden we terug in de tijd naar de jaren 1000 toen Bacharach het centrum was van de Duitse wijnhandel rond de Mittelrhein, ongeveer 80 km bezuiden Koblenz.  Bacharach ligt midden in het Viertälergebiet dat zes bij zes km meet, een uiterst klein gebied dus, maar met o zo fijne wijnen. In de dertiende eeuw werd Bacharach en de de naburige dorpen Steeg, Manubach en Diebach verheven tot de zo genoemde vrije Tälern en sindsdien draagt dit gebied de naam ‘Viertälergebiet’

Er is in dit gebied slechts één druif – de Riesling – die hier gedijt op een bodem die bestaat uit ‘Lochsteine’, schiefer met gaten erin zoals Ludo ons educatief aantoonde met tal van ‘Lochsteine’. Deze bodem is zeer geschikt voor de Rieslingdruif omdat hij niet te rijk is zodat de druivelaar diep in het gesteente zijn voedingsstoffen moet zoeken, wat de wijn een heerlijke geur en smaak van mineralen oplevert, die wij nadien met veel enthousiasme konden proeven.

Ludo leerde ons verder dat Rieslingwijn moet rijpen op droge gist cellen en dat hij rijp is als zijn zuren lekker zijn. Een goede Riesling kan tien tot twaalf jaren rijpen, vooraleer hij optimaal op dronk is.
Vol enthousiasme vertelde Ludo verder over het stadje Bacharach en omgeving, waarbij hij met oude perkamenten en kaarten het belang van het wijngebied onderbouwde. Zijn enthousiasmerende stijl en zijn kaartjes deed velen van ons dromen van een reisje naar dit aantrekkelijk stadje dat nog zoals in de middeleeuwen volledig ommuurd en onderkelderd is.

Intussen was het stilaan tijd om de theorie in de praktijk te zetten. Ludo had de proeverij mooi evenwichtig opgebouwd beginnend met een Sekt op basis van Rieslingdruiven en na tien verschillende wijnen eindigend met een cognacachtige likeur op basis van dezelfde Rieslingdruif.

Hier volgt het overzicht van de geproefde wijnen:
1. Rieling Sekt Brut van Baccharacher Kloster Fürstental 2006 van het wijndomein Ratzenberger.
Dit is een frisse schuimwijn met intense smaak, een rijke en weelderige textuur en versmolten alcohol. De afdronk bedraagt acht seconden en is retronasaal. De vinificatie is reductief verlopen zonder hout, er zijn geen tannines en de wijn is evenwichtig. 2006 is een jaar met veel suiker in de wijn dat resulteert in een gebrande neus van noten. Deze sekt kan tot 25 jaren bewaard worden. Best serveert men hem op 8 °C bij gerookte zalm, paling of zeevruchten. Hij kan uiteraard ook als aperitief gedronken worden. Zijn prijs is 13 euro. Score 15/20
2. Bacharacher Insel Heyles’en Werth, Riesling Qba halbtrocken 2009 van wijndomein Bastian
Deze wijn is een frivoliteit vanwege Ludo. De oogst en vinificatie gebeurt op een klein eiland in de Rijn. Het is een witgele,fruitige pretentieloze wijn zonder mineralen, maar met veel fruit en zuren en halfdroog. Te drinken als terraswijn op zonnige dagen of serveren met kabeljauw en zuurkool. Wijndomein Bastian bewijst hiermee dat men ook op dit klein eiland goede wijnen kan produceren. Prijs 5-6 euro. Score 12/20.
3. Oberdiebacher Fürstenberg Riesling Kabinett halbtrocken 2008 van wijndomein Villa Riesling
Deze Riesling is kristalhelder met een groengele kleur en zuren die op de tong prikkelen. Hij heeft een lange afdronk en er komen secundaire aroma’s van wilde gisten vrij. Men proeft retro een beetje fruit en specerijen. 2008 was een moeilijk jaar voor Riesling waardoor de zuren nog niet volledig gerijpt zijn en er restsuiker aanwezig is. Deze wijn kan nog 15 jaar bewaard worden. Het alcoholpercentage is met 11° in evenwicht. De textuur is glanzend. Bij de reductieve rijping is geen hout te pas gekomen. Te schenken op 8°C bij zeevruchten in pompelmoes of bij asperges met appelsien en Hollandse saus. Prijs 10 euro. Score 14/20.
4. Steeger Sankt Jost Riesling Spätlese trocken 2009 van het domein Ratzenberger
Een uistekende  frisse, droge wijn met veel mineralen en een lange afdronk met geuren van peer en cassis. Hij is erg gespierd. Te serveren op 10°C bij forel en zuurkool. Prijs 9.60 euro. Score 16/20
5. Bacharacher Hahn Riesling Spätlese trocken 2009 van wijndomein Toni Jost
Dit is een groengele wijn zonder pareling in het glas. Hij ontwikkelt intense, primaire, exotische aroma’s met veel mineralen. Het is een zuivere wijn, droog met een stalige aciditeit, een beperkt alcoholgehalte van 12.5 %, een soepele textuur en een lange afdronk. Hij heeft niet op hout gerijpt. 2009 was een groot Rieslingjaar zodat deze wijn tot 2020 kan bewaard worden. Te serveren bij skrei met veldsla en peultjes of Sint Jacobsnoten. Prijs 12-13 euro. Score 16/20
6. Bacharacher Posten Riesling Spätlese trocken 1998 van het wijndomein Mades
Deze wijn toont aan dat een Riesling meer dan 10 jaren kan bewaard worden en nog zeer aangenaam is. Hij is in houten vaten gerijpt en heeft 11.5° alcohol. Hij bezit de typische Riesling petroleumgeur, heeft een lange afdronk en een smaak van mineralen. Prijs 7.60 euro.
7. Bacharacher Wolfshöhle Grosses Gewächs 2004 van domein Ratzenberger
Een uitstekende Riesling die iedereen verliefd laat worden op een krachtig gemaakte Riesling. Hij is strogeel, zit vol kracht en heeft een lange afdronk, vol met mineralen en een beetje geur van petroleum. Te serveren bij wild, paddestoelen. Prijs 27 euro. Score 17/20.
8. Bacharacher Kloster Fürstental Riesling Auslese 2007 van domein Dr. R Kauer
Een zoete riesling, een ‘auslese’ met de kenmerken van een ‘Bärenauslese’, d.w.z. deze pretentieloze zoete wijn mag gerust naast de zeer goede soortgenomen staan.
9. Bacharacher Spätburgunder Qba 2006 van wijndomein Ratzenberger
Een rode wijn uiteraard niet op basis van Rieslingdruiven, maar van pinot noir met een geur van grafiet en 12.5° alcohol. Een zeer goede wijn met middellange afdronk.
10. Heidrich’s Weinbrand aus der Sorte Spätburgunder van domein Rof Heidrich
Om af te sluiten een cognac van 38° gemaakt van pinot noir druiven. Een heerlijke afsluiter van dez aangename en leerrijke avond.

Als geheugensteuntje over de Viertäler-wijnen had Ludo voor elke deelnemer een mooie en educatieve  brochure voorzien.

Vermelden we tenslotte dat Stefke ter gelegenheid van zijn verjaardag iedereen ter overvloede voorzien heeft van brood bij de wijn en daarnaast een vol glas aangename zuidfranse rode wijn in petto had.. Bedankt Stef!

Xavier